काठमाडौँ । महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिकमन्त्री नवलकिशोर शाह सुडीले महिलाको समान सहभागिता र नेतृत्वदायी भूमिकामा स्थापित गर्न समान अवसर, आर्थिक सशक्तीकरण, स्रोत साधनमा पहुँच बढाउनुपर्ने आवश्यकता औँल्याएका छन् ।
एक सय १५औँ अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवसको अवसरमा आज शुभकामना व्यक्त गर्दै महिलाको जीवनस्तरमा सारभूत परिवर्तन नहुँदासम्म ‘समृद्ध नेपाल र सुखी नेपाली’को राष्ट्रिय संकल्प साकार हुन नसक्ने बताएका छन् ।
अधिकारप्राप्तिका आन्दोलन, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय कानुन, प्रतिबद्धता, प्रगतिशील संविधान, महिला सशक्तीकरणका सघन कार्यक्रमको प्रतिफलस्वरूप नेपालले लैङ्गिक समानता कायम गर्न लैङ्गिक हिंसा न्यूनीकरण गर्न र महिलाको सहभागिता वृद्धि गर्नेतर्फ उल्लेखनीय प्रगति हासिल भएको उनको भनाइ छ ।
उनले भनेका छन्, “संविधानले कुनै पनि धर्म, संस्कृति, संस्कार, प्रथा, परम्परा, प्रचलन वा अन्य कुनै पनि आधारमा हुने सबै प्रकारका विभेद, शोषण र अन्यायको अन्त्य गरी सभ्य र समतामूलक समाजको निर्माण गर्ने नीति लिएको छ ।” महिलाको हक मौलिक हकको रूपमा प्रदान गरेको छ । समानुपातिक समावेशी सिद्धान्तका आधारमा राज्यको राजनीतिक तथा प्रशासनिक जीवनमा अर्थपूर्ण सहभागिता बढाउँदै लगेको उनले उल्लेख गरेका छन् । अहिले संघीय संसद्मा ३४ प्रतिशत, प्रदेशसभामा ३६ दशमलव ५ र स्थानीय तहमा ४१ दशमलव १ प्रतिशत महिला जनप्रतिनिधि छन् । निजामती सेवामा अहिले करिब २८ प्रतिशत महिला कर्मचारी छन् ।
मन्त्री सुडीले महिला र पुरुषको सारभूत समानताका लागि नीतिगत, कानुनी र संस्थागत तथा कार्यक्रमगत व्यवस्था हुँदाहुँदै पनि समाजमा अवशेषका रूपमा रहेका पितृसत्तात्मक सोच, व्यवहार कायमै रहनु र महिलालाई विकासका सबै चरणमा सारभूत सहभागी गराउन नसक्नु चुनौतीपूर्ण रहेको बताएका छन् । “आज पनि लैङ्गिक हिंसा तथा गरिबीको प्रभाव महिलामा बढी परेको देखिन्छ । महिलाको सहज जीवनको सुरक्षा र रोजगारीका लागि महिलाको श्रमलाई आर्थिक उपार्जनमूलक क्रियाकलापमा रूपान्तरण गर्न सके उनीहरूमाथि सम्मान हुने देखिन्छ”, उनले भनेका छन् ।
